آغاز عملیات اجرایی بازتوانی نیروگاه حرارتی تبریز و ساخت نیروگاه سیکل ترکیبی گامی دیگر در توسعه استان آذربایجان شرقی

بهروز دیبازر خبرنگار بهار وطن – دکتر رضا افتخاری مدیرعامل شرکت نیرو آتیه صبا دارای مدرک دکتری مدیریت مهندسی مکانیک گرایش انرژی هست و از سوابق وی می توان عضویت در هیئت مدیره شرکت هواپیمایی چابهار، مدیرعامل هلدینگ انرژی شستا، مدیرعامل شرکت مولد نیروی شاهد، قائم مقام و عضو هیئت مدیره شرکت تولید برق دماوند و معاونت مهندسی و عضو هیئت مدیره شرکت مدیریت تولید برق نیروگاه زاگرس اشاره نمود. در حاشیه مراسم کلنگ زنی عملیات اجرایی بازتوانی نیروگاه حرارتی تبریز و ساخت نیروگاه سیکل ترکیبی گفت و گویی با وی در خصوص این پروژه انجام دادیم که در ذیل می خوانید.

لطفاً درباره روند شکل‌گیری تفاهم‌نامه بازتوانی نیروگاه تبریز و ساخت نیروگاه سیکل ترکیبی توضیح دهید که این پروژه چگونه از مرحله پیشنهاد به مرحله اجرا رسید؟
با توجه به ناترازی های انرژی در سال های گذشته و نیاز کشور به تامین برق پایدار ، شرکت نیرو آتیه صبا مالک نیروگاه حرارتی تبریز مطالعات و بررسی های فنی و اقتصادی طرح توسعه در قالب طرح بازتوانی (ریپاورینگ) برای اولین بار در ایران بر روی نیرو گاه های حرارتی را آغاز کرد تا بتواند نقشی بسزا در جهت تولید برق پایدار کشور بالاخص در منطقه شمال غرب داشته باشد . که در این راستا تفاهم نامه ای بین استانداری آذربایجان شرقی، صندوق بازنشستگی کشوری و وزارت نیرو در دور دوم سفرهای استانی دولت سیزدهم به امضا رسید که متاسفانه با شهادت رئیس جمهور شهید و شهدای خدمت با وقفه ای روبرو شد که با پیگیری ها و درخواست های صورت گرفته توسط شرکت نیرو آتیه صبا و اهتمام استاندار محترم آذربایجان شرقی در پیرو تفاهم نامه قبلی ، تفاهم نامه ای جدید بین استاندار آذربایجان شرقی ، وزیر تعاون کار رفاه اجتماعی و وزیر نیرو در اسفند ماه 1403 به امضا رسید که در همین راستا عملیات کلنگ زنی پروژه در 28 فروردین 1404 با حضور وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی و استاندار آذربایجان شرقی وارد فاز اجرایی گردید .
با توجه به ظرفیت فعلی نیروگاه حرارتی تبریز، مهم‌ترین دلایل فنی و اقتصادی برای اجرای طرح بازتوانی چه بوده است؟
همان طور که اطلاع دارین نیروگاه حرارتی تبریز جزو نیروگاه های حرارتی با راندمان تولید برق پایین در کشور هست که تکنولوژی ساخت آن به بیش از 50 سال قبل می باشد این امر موجب شده مصرف آب این نیروگاه در فصل تابستان تا 2200 لیتر مکعب در ساعت برسد و این میزان مصرف آب معادل مصرف خانگی یک شهر چند صد هزار نفری می باشد و از طرفی با توجه به ناترازی انرژی حوزه گاز در فصل زمستان این نیروگاه بالاجبار از سوخت مازوت استفاده می کند و همچنین با توجه به قیمت تمام شده تولید برق ناشی از تکنولوژی قدیمی آن از لحاظ فنی و اقتصادی اهمیت اجرای این طرح در کشور و بالاخص در کلانشهر تبریز را دو چندان کرده است .
در خصوص افزایش راندمان نیروگاه از ۳۲ به بیش از ۵۸ درصد صحبت‌هایی شد. این افزایش بهره‌وری دقیقاً چگونه محقق خواهد شد و چه فناوری‌هایی در این زمینه به کار گرفته می‌شود؟
در طرح بازتوانی همزمان با نصب واحدهای گازی جدید در محل طرح توسعه ، حرارت موجود از گازهای خروجی آن واحدهای جدید برای تولید بخار آب مورد نیاز در توربین های بخار نیروگاه فعلی استفاده خواهد شد تا نیروگاه تبریز با اجرای این طرح به یک نیروگاه سیکل ترکیبی تبدیل شود که با سیکل ترکیبی شدن نیروگاه راندمان فعلی نیروگاه که حدود 32 درصد می باشد به 58 درصد افزایش خواهد یافت که بسیار ارزشمند می باشد .
به نظر شما اجرای این طرح چه تأثیری در تامین برق پایدار استان آذربایجان شرقی و مناطق هم‌جوار خواهد داشت؟
براساس اطلاعات وزارت نیرو در منطقه شمال غرب استان های آذربایجان غربی و اردبیل با احداث نیروگاه های جدید در سال های گذشته مازاد تولید برق دارند در حالی که استان آذربایجان شرقی بیش از 400 مگاوات کمبود برق دارد که با اجرای این طرح در عین حال که کمبود برق استان مرتفع خواهد شد، نقش به سزایی در تامین نیاز شبکه برقی داشت .

در مورد فازبندی این پروژه توضیح دهید که در چه بازه زمانی فاز اول و چه برنامه‌ریزی‌ برای فاز نهایی این پروژه دارید؟
بر اساس طرح بازتوانی پیشنهاد شده در صورت تایید نهایی مراجع قانونی و مجوزهای صادره از جمله وزارت نیرو و محیط زیست زمان اجرای پروژه طرح بازتوانی که 600 مگاوات به ظرفیت نیروگاه تبریز اضافه خواهد شد 18 الی 24 ماه خواهد بود .
با توجه به دغدغه‌های زیست ‌محیطی، کاهش ۸۰ درصدی مصرف آب با استفاده از سیستم ACC چه مزیتی برای منطقه خواهد داشت و چه چالش‌هایی در پیاده‌سازی این سیستم وجود دارد؟
بر اساس اطلاعات موجود از دهه 60 شمسی که بخش اصلی تامین آب این نیروگاه از چاه های دشت مایان می باشد در آن زمان چاه های حفاری آب در مواردی بصورت آرتزین ( خروج آب با فشار از چاه ) بوده که به مرور زمان با خشکسالی های دهه های گذشته و برداشت آب توسط نیروگاه از این چاه ها موجب شده سطح آب سفره های زیر زمینی در حد قابل توجهیی پایین برود که به عنوان یک هشدار در حوزه آب در منطقه می باشد که با اجرای این طرح بازتوانی بیش از 80 درصد در مصرف آب نیروگاه تبریز صرفه جویی خواهد شد که از لحاظ زیست محیطی و نیاز کلانشهر تبریز به آب حائز اهمیت می باشد .

یکی از نقاط مثبت طرح، حذف مازوت‌سوزی و کاهش آلایندگی نیروگاه عنوان شده است. لطفاً درباره روش اجرایی این تغییر و تأثیر آن بر کیفیت هوای تبریز توضیح دهید؟
همان طور که عرض شد هدف از طرح بازتوانی تبدیل نیروگاه حرارتی تبریز به یک نیروگاه سیکل ترکیبی می باشد که با سیکل ترکیبی شدن آن سوخت مازوت واحدهای فعلی حذف و واحدهای جدید گازی با سخت گاز و یا گازوئیل ( سوخت دوم ) برق تولید خواهند کرد که این امر موجب حذف سوخت مازوت از نیروگاه تبریز خواهد شد که یک مطالبه همگانی می باشد .